Kategori: BAM KARARLARI

T.C.
G A Z İ A N T E P
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
3. H U K U K D A İ R E S İ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

ESAS NO : 2024/270
KARAR NO : 2024/662

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/09/2023
NUMARASI : 2022/99 E., 2023/1094 K.
DAVACI : M.YEŞİLKURT
VEKİLLERİ : Av. SELİM HARTAVİ
Şair Nabi Mah. Cumhuriyet Cad. 171 Sk. 1/1  Haliliye/ ŞANLIURFA
DAVALILAR : 1-MEHMET ALİ A.
2 -FETHİ A.
: 3-HACİ Ö.
DAVANIN KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı)
İSTİNAF KARARININ
TARİHİ : 17/05/2024
YAZIM TARİHİ : 17/05/2024

Davalı Mehmet Ali A. vekili tarafından süresinde verilen dilekçe ile yukarıda tarih ve sayısı gösterilen mahkeme kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılması talep edildiğinden, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda, gereği düşünüldü;

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Şanlıurfa 1. İcra Müdürlüğünün 2016/7379 E. sayılı icra takip dosyası ile 10/11/2014 vade tarihli, 44.000,00 TL bedelli, Şanlıurfa 1.İcra Müdürlüğünün 2016/7377 Esas sayılı icra takip dosyası ile 01/03/2014 vade tarihli, 47.500,00 TL bonoya bağlı alacağın tahsili amacıyla borçlu Hacı Ö. aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, davalının bonoya bağlı 91.500,00 TL bedelli alacağını, Mehmet Ali A. ile Fethi isimli şahıslara Hacı Ö. adında bulunan 5 yıl süre ile satılamaz şerhi bulunan Şanlıurfa İli, Merkez İlçesi, Yenice Mahallesi, 4522 ada 22 parsel sayılı taşınmazın cebri icra yoluyla satışını engellemek maksadıyla 14/05/2013 tanzim, 05/01/2014 vade tarihli, 100.000,00 TL’lik muvazaalı bono tanzim ederek bonoya dayalı olarak Mehmet Ali A. tarafından Hacı Ö. ile Fethi Y. aleyhine 29/01/2015 tarihinde Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı icra takibine geçildiğini, takibin muvazaalı olduğunu, her zaman düzenlenmesi mümkün olan bononun varlığının tek başına alacağın mevcudiyetini göstermediğini, bonolara özgü seçimlilik unsurlarından birinin de temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik bedel kaydı olduğunu, taraflar arasında alacak borç ilişkisine dayanmayan bono ile buna bağlı başlatılan icra takibinin muvazaalı olduğunu, muvazaalı icra takibinde taşınmazın değerinin düşük belirlendiğini, kıymet takdirinde 64.078,00 TL değer biçildiğini, bu değerin piyasa şartlarına göre çok düşük olduğunu, ne varki tarafların kendi aralarında anlaşmalı olmaları nedeniyle düşük olarak belirlenen kıymet raporuna itirazlarının da bulunmadığını, gerçekte alacak borç ilişkisine dayanmayan 100.000,00 TL tutarındaki bono ile bu bonoya dayalı olarak Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı icra takip dosyasının muvazaalı olup 6098 sayılı TBK’nun 19. maddesi gereğince geçersiz olduğunu belirterek taraflar arasında gerçekte borç ilişkisine dayanmayan 14/05/2013 tanzim, 05/01/2014 vade tarihli, 100.000,00 TL’lik muvazaalı bonoya dayalı Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı muvazaalı icra takibinin iptalin talep etmiştir.

II. CEVAP
1. Davalı Fethi Yükalan cevap dilekçesinde özetle; kendisi ile Hacı Ö.’ın hayvan pazarında hayvan alım satımı ile ilgili ortaklığının bulunduğunu, alım satımda Mehmet Ali A.’a borçlandıklarını, 100.000 TL senet düzenlediklerini, senet düzenlendikten bir süre sonra kendi hissesi üzerine düşen borcu ödediğini, elden alacaklıya borcunu ödediğini, ortağı olan Hacı Ö.’ın borcunu ödeyip ödemediğini, bilmediğini, çünkü Hacı Ö.’ın iflas ettiğini, ortaklıklarının bittiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı Mehmet Ali A. vekili cevap dilekçesinde özetle: davacı tarafından sahip olması gereken davacı sıfatının bulunmadığını, davacı M. Yeşilkurt adına düzenlenmiş bonoların keşide tarihleri 24/06/2013 ve 11/11/2013 tarihleri olduğunu, müvekkilinin lehine düzenlenmiş bononun ise keşide tarihi 14/05/2013 ve vade tarihi 05/01/2014 olduğunu söz konusu her üç bononun da düzenlenme tarihlerine bakıldığında ilk düzenlenen bononun müvekkili Mehmet Ali A.. adına düzenlenmiş olan bono olduğu aşikar olduğunu, ayrıca davacı adına düzenlenen bonoların vade tarihleri 2014 yılı olduğu halde 2016 yılında icra takipleri başlatıldığını, muvazaa iddiası yersiz ve mesnetsiz olduğunu belirterek haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; “…Dosya arasında mevcut bulunan Şanlıurfa 1.İcra Müdürlüğünün 2016/7379 Esas sayılı dosyasında 14/06/2016 tarihinde yapılan fiili haciz sırasında haciz tutanağında davalı borçlu Hacı Ö.’ın hacize kabil malına rastlanılmadığına dair beyanda bulunduğu bu kapsamda haciz tutanağının İ.İ.K 105. Maddesin de aciz vesikası niteliğinde dikkate alınması gerektiği ve işbu dava şartının davacı tarafça sağlandığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan davalı Mehmet Ali A. tarafından diğer davalılar Fethi Y. ve Hacı Ö.a yönelik Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı dosyasında kambiyo senedine mahsus olarak başlatılan takibin muvazaalı olduğuna dair davacı tarafça iddiada bulunarak bu kapsamda tasarrufun iptali talep edilmiş ise de takibe konu bononun davacı tarafından alacağına konu bonolardan daha evvel 14/05/2013 tarihinde düzenlendiği yine davalı Mehmet Ali A.’ın sosyal ve ekonomik durumlarının tespitine dair dosyaya sunulan kolluk tutanağı adı geçen davalının yıllık geliri kapsamında Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğünde takibe konulan bono yönünden 100.00 TL bedel borcu verebilecek ekonomik gelire sahip olduğu kanaatine varılmış davalılar arasında tasarrufun iptaline konu olan bononun muvazaalı biçimde hazırlandığına ilişkin davacının iddiasını usulüne uygun deliller ile ispatlayamadığı yine davalıların kötü niyetle hareket ettiğine dair davacı tarafından sunulan ve bildirilen deliller kapsamında herhangi bir emarenin mevcut olmadığı…” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. BAM KALDIRMA KARARI
Gaziantep BAM 17. H.D.’nin 07/12/2021 tarih ve 2019/2334 E., 2021/1880 K. sayılı ilamında özetle; “…Mahkemece, tasarruf tarihinin takibe konu bononun keşide tarihinden önce olması ve davalı Mehmet Ali A.’ın 100.000TL bedelli senet verebilecek ekonomik durumda olması nedeniyle ret kararı karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ve delil durumuna uygun düşmemektedir. Tasarrufun iptali davasının görülebilmesi için borcun, iptali istenen tasarruftan önce doğmuş olması dava ön koşuludur ve mahkemece re’sen araştırılır. Somut olayda, takibe konu bononun tanzim tarihi 24/06/2013 olup, takibi akim bırakmak amacıyla tanzim olunduğu iddia olunan bononun tanzim tarihinin( 14/05/2013) takibe konu bononun tanziminden önce olması gerekçesiyle ret kararı verilmiştir. Bononun keşide tarihi itibarıyla iptali istenen tasarruftan sonra düzenlendiği anlaşılmakta ise de, bonoların her zaman geriye yönelik olarak tanzim edilebileceği gözetilerek 100.000TL bedelli bononun gerçekten tasarruftan sonra doğmuş bir borç ilişkisinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı, bonoda bedeli malen ahzolunmuştur yazılı olması nedeniyle hayvanların gerçekten teslim edilip edilmediği, davacı alacaklı ile davalı borçlu arasındaki alacak-borç ilişkisinin başladığı, yani borcun gerçek doğum tarihi tespit edilip, borcun tasarruftan önce doğmuş bulunması ön koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği saptanmalı, borcun tasarruftan önce doğduğu anlaşıldığında iptal koşullarının incelenmesine geçilmeli, borcun tasarruftan sonra doğduğunun tespiti halinde ise sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlarda eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru olmamıştır. Öte yandan, HMK’nın 184.maddesi gereğince mahkeme, tahkikatın bitiminden sonra sözlü yargılama ve hüküm için tayin olunacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunmalarını sağlamak amacıyla iki tarafı davet eder. Taraflara çıkarılacak davetiyede belirlenen gün ve saatte mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde yokluklarında hüküm verileceği hususu bildirilir (m186/1). Sözlü yargılamada mahkeme, tarafların son sözlerini sorar ve hükmünü verir (m186/2). Hakim, Türk Hukukunu re’sen uygular (m33). Mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun emredici düzenlemelerinin gereğini yerine getirmek zorundadır (HGK, 2013/802E.,, 2013/347K.) Davacı vekili tarafından, 08/12/2018 tarihli son duruşmaya mazeret dilekçesi gönderilmiş olup, mahkemece mazeret hakkında olumlu olumsuz bir karar verilmeden yokluğunda davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuş bu hususlarda yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir…” gerekçesiyle mahkeme kararı kaldırılmıştır.

V. KALDIRMA KARARI SONRASI VERİLEN KARAR
Mahkemece yeniden yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile davalı Hacı Ö. tarafından 14.05.2013 tanzim tarih, 05.01.2014 vade tarih, 100.000,00 TL bedelli bono ile davalı Mehmet Ali A. lehine yapılan tasarruf ile bu bonoya dayalı olarak başlatılan Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğü’nün 2015/996 Esas sayılı icra takibinin iptaline karar verilmiştir.

VI. İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Mehmet Ali A. vekili süresi içerisinde istinaf yoluna başvurmuştur.

B.İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, senet konusu olan hukuki ilişkinin ispatı için tanıkların dinlenilmesi gerektiğini, satım sözleşmelerinde mal teslimi ile bedelin ödenmesinin aynı anda yapılmış sayılacağına dair yasal karinenin mevcut olduğunu, davacı karinenin aksini iddia ettiğinde bu durumu ispat etmesi gerektiğini, bu nedenle mahkemece verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Değerlendirme ve Sonuç
1. Dava, davalı Hacı Ö. tarafından 14.05.2013 tanzim tarih, 05.01.2014 vade tarih, 100.000,00 TL bedelli bono ile davalı Mehmet Ali A. lehine yapılan tasarrufun İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince, aksi halde TBK’nın 19. maddesi gereğince muvazaalı olduğu iddiası ile bu bonoya dayalı olarak davalı Mehmet Ali A. tarafından diğer davalı Hacı Ö. aleyhine başlatılan Şanlıurfa 4. İcra Müdürlüğü’nün 2015/996 Esas sayılı icra takibinin iptali istemine ilişkindir.
2. Davacı kendisinin alacağını akim bırakan bir işleme karşı, TBK’nın 19. maddesine dayalı olarak bir dava açabilir. Yapılan yargılama sonunda dava konusu takibin muvazaalı olduğunun anlaşılması halinde İİK’nun 283.maddesinin kıyasen uygulanarak, anılan takip dosyasının alacaklısının yaptığı tahsilatların davacıya iadesi gerekeceği gibi davacının haciz sırası da değişecektir. Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören üçüncü kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler. Üçüncü kişinin danışıklı işlem ile hakkının zarar gördüğünün benimsenebilmesi için onun danışıklı işlemde bulunandan bir alacağının var olması ve bu alacağın ödenmesinin önlemek amacıyla danışıklı bir işlem yapılması gerekir.
3. Belirtmek gerekir ki, davalılar arasındaki tasarruf her zaman düzenlenebilir nitelikteki bir belgeye dayanmaktadır. Ayrıca davacı, her iki davalı arasındaki bono verilmesine neden olan hukuki işlemin tarafı olmadığından, davalılar bonoya dayalı alacağın varlığını ispatla yükümlüdürler.
4. Somut olayda, iptali istenen icra takibinin dayanağı 14.05.2013 tanzim, 05.01.2014 vade tarihli, 100.000,00 TL bedelli bono olup, bono metninde bedelin malen ahzolunduğu ifade edilmiştir. Buna göre bonoya dayanak işlemin tarafların bononun temelindeki ticari ilişkiyi yazılı delillerle ispatlamaları gerekmekte olup, ilk derece mahkemesince verilen süreye rağmen buna ilişkin herhangi bir delil sunulmadığı gibi ispat şartı da gerçekleşmemiştir. İstinaf kaldırma kararından sonra yapılan kolluk araştırmasının eldeki davada ticari ilişkiyi ispatlar fonksiyonu bulunmamaktadır. Buna göre iptali istenen takibe dayanak alacağın gerçek bir alacak olduğu davalı tarafça ispatlanamadığından ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
6. Bu itibarla davalılar vekili tarafından yapılan istinaf itirazları yerinde görülmemiş olup başvurunun HMK’nın 353/1-b,1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.

VII. KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1. İncelenen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı Mehmet Ali A.ş vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b,1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE.
2. Alınması gereken 6.250,36 TL istinaf karar harcından peşin alınan 1.963,6‬0 TL’ nin mahsubu ile eksik kalan 4.286,76 TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3. İstinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4. Duruşma açılmadığından istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5. Gider avansından harcanmayan kısmın talep halinde yatırana iadesine dair,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak oybirliğiyle karar verildi. 17/05/2024

Başkan
Üye

Üye

Katip

M.E.

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2022/456
KARAR NO : 2023/1571

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 1. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/12/2021
NUMARASI : 2019/685 – 2021/768

ASIL VE BİRLEŞEN DOSYA (Şanlıurfa 2. İş Mahkemesi 2020/78 Esas-239 Karar)

DAVACI : ZİYA B.
VEKİLLERİ : Av.
DAVALI : SELİM HARTAVİ
VEKİLLERİ : Av. MİZGİN HARTAVİ-[16954-59747-60360] UETS
DAVANIN KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
TARİHİ :15/12/2023
YAZILDIĞI TARİH : 24/01/2024

Yukarıda ayrıntısı yazılan ve istinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın incelenmesi sonucunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili asıl dava birleşen dosya dava dilekçesi ile, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram- genel tatil alacaklarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesi ile davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece yapılan yargılama sonunda, kıdem ve ihbar tazminatı talebine yönelik taleplerin tefrikine, ücret alacağı talebinin reddine, yıllık ücretli izin alacağı talebinin kabulüne, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram-genel tatil alacak taleplerinin reddine karar verilmiştir.

Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, davacının icra katibi olarak kıdemli bir çalışan olarak asgari ücretle çalışamayacağı, dava dilekçesinde aylık 2.900,00 TL ücretle çalıştığını beyan etmelerine rağmen ücret taleplerinin reddedildiğini, davacının isticvabında davacıya eksik soru yöneltildiğini, prim ödemesi, yol ve yemek ödemesi olup olmadığının sorulmadığını, davacının adliyenin 8.30-17.30 saatleri arasında çalıştığı kabul edildiğinde bu çalışmanın üzerine 1-2 saat daha sürdüğünü, 4 yıla yakın çalışması olan davacının 1 saat dahi fazla çalışmamış olmasının mümkün olmadığını, hafta sonu ve ulusal bayram genel tatil günlerinde çalıştığını, komşu işyeri tanıklarının beyanlarına itibar edilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile bağlı kalınarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılmıştır.

Davacının ücret alacağı bulunup bulunmadığı uyuşmazlık konusudur.

Davacı dava dilekçesinde net 2.900,00 TL ücret ile çalıştığını, 10.000,00 TL Maaş alacağının ödenmediğini belirterek ücret alacağı talebinde bulunmuştur.

Davacı mahkemece alınan beyanında, aylık asgari ücretle çalıştığını, tahsil edilen dosyalardan prim aldığını beyan etmiştir. Davacının yaptığı mahkeme içi ikrarın bağlayıcı olduğu ve davacının asgari ücretle çalıştığının kabulü ile ücret alacağının reddine ilişkin karar yerindedir.

Davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta tatili ve ulusal bayram-genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı uyuşmazlık konusudur.

Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.

Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.

Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.

Aynı ispat koşulları ulusal bayram genel tatil ve hafta tatili çalışması bakımından da geçerlidir.

Somut olaya gelince, davacının taleplerini tanık beyanları ile ispatlayabileceğinin kabulünün gerektiği ancak dinlenen tanıkların davacı ile aynı yerde çalışmadığı, davacının çalışma düzenini, giriş- çıkış saatlerini, ara dinlenme süresini bilemeyecekleri, davacının taleplerine konu çalışmaları yazılı delil ile de ispatlayamadığı anlaşılmakla davacının fazla çalışma, ulusal bayram-genel tatil, hafta tatili alacaklarının reddi yerinde olmuştur.

Yukarıda açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının dayandığı deliller ve delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmadığı gibi HMK’nın 355. maddesi kapsamında kamu düzenine de aykırı bir husus bulunmadığı, ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğu anlaşılmakla ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf başvurusu esnasında alınması gereken 269,85 TL istinaf karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, arta kalan istinaf gider avansının yatırana iadesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 15/12/2023

¸

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
2. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2023/1080
KARAR NO : 2023/2454

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 1. AİLE MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/04/2023
NUMARASI : 2022/560 Esas – 2023/119 Karar
DAVACI : EMİNE A.
VEKİLİ : Av. SELİM HARTAVİ -[16958-59361-38738] UETS
DAVALI : FETHİ A…
DAVANIN KONUSU : Yoksulluk ve İştirak Nafakasının Artırımı
DAVA TARİHİ : 19/10/2022
KARAR TARİHİ : 25/12/2023
KARAR YAZMA TARİHİ : 25/12/2023

Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükme karşı taraflarca istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere mahkememize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP:
Davacı vekili; Şanlıurfa 1. Aile Mahkemesinin 2016/648 esas sayılı dosyasında müvekkili için hükmedilen aylık 700,00 TL tedbir nafakası ile müşterek çocuk için hükmedilen aylık 500,00 TL tedbir nafakasının aylık 7.000,00 TL’ye çıkarılmasına ve ileri ki yıllarda ÜFE oranında arttırılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:
İlk Derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonunda; davacının davasının kısmen kabulü ile davacı için daha önce hükmedilen aylık 700,00 TL tedbir nafakasının aylık 2.500,00 TL’ye, müşterek çocuk Zeynep için hükmedilen aylık 500,00 TL tedbir nafakasının da aylık 1.500,00 TL’ye çıkarılmasına ve ileri ki yıllarda TÜFE oranında arttırılmasına karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili; ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve taleplerinin tümünün kabulüne karar verilmesi talebiyle, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı vekili; ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesi talebiyle, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.

DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
HMK’nın 355. maddesine göre, re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava, TMK’nın 197. maddesine göre hükmedilen tedbir nafakasının arttırılmasına ilişkindir.
Toplanan deliller ve dosya kapsamına göre; davacı ve müşterek çocuk için daha önce hükmedilen nafakaların üzerinden geçen süre, ÜFE-TÜFE oranlarındaki artış, paranın alım gücündeki düşüş, çocuğun büyümesi ve ihtiyaçlarının artması, tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, davalının çalıştığı kurum dışında SGK’dan aldığı maaş ile Türk Medeni Kanununun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesine göre davacı ve müşterek çocuk lehine hükmedilen tedbir nafakası artış miktarı az olduğundan, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, bu durum yeniden yargılamayı gerektirmediğinden davacı için daha önce hükmedilen aylık 700,00 TL tedbir nafakasının aylık 4.000,00 TL’ye, müşterek çocuk için hükmedilen aylık 500,00 TL tedbir nafakasının ise aylık 3.000,00 TL’ye çıkarılarak, mahkememizin karar tarihinden bir yıl sonra başlamak kaydıyla her yıl ÜFE oranında arttırılarak davalıdan tahsiline, davacının kabul edilen istinaf sebebine göre davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
A)-1-Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile; Şanlıurfa 1. Aile Mahkemesi’nin 25/05/2023 tarih 2023/134-222 esas-karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-2. maddesi gereğince, esas hakkında düzelterek yeniden karar verilmesi gerektiğinden;
a)-Davacının davasının KABULÜ ile; Şanlıurfa 2. Aile Mahkemesinin 25/06/2018 tarih 2016/631 esas 2018/518 karar sayılı kararı ile davacı için hükmedilen aylık 700,00 TL tedbir nafakasının dava (19/10/2022) tarihinden itibaren aylık 4.000,00 TL’ye, müşterek çocuk Zeynep için hükmedilen aylık 500,00 TL tedbir nafakasının ise dava (19/10/2022) tarihinden itibaren aylık 3.000,00 TL’ye ÇIKARILMASINA, hükmedilen nafakaların mahkememizin karar tarihinden bir yıl sonra başlamak kaydıyla yıllık ÜFE oranında ARTTIRILMASINA,
b)-Davacı tarafından peşin yatırılan 198,02 TL karar harcının, 751,08 TL nispi karar harcından mahsubu ile, bakiye 553,06 TL nispi harcın davalıdan alınarak, hazineye gelir KAYDEDİLMESİNE,
c)-Davacı davada kendini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 9. maddesine göre, 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
d)-Davacının yargılama nedeniyle yaptığı 80,70 TL başvurma harcı, 198,02 TL peşin harç, 11,50 TL vekalet harcı ile, 91,25 TL posta gideri olmak üzere toplam 381,47 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
e)-Fazla yatan avans var ise Adalet Bakanlığı HMK Gider Avansı Tarifesi’nin 5. maddesine göre, karar kesinleştikten sonra talep sahibine elektronik ortamda hesap numarası var ise bu numara üzerinden, yok ise PTT aracılığı ile adreste ödemeli gönderilmesine (gönderme masrafının avanstan karşılanmasına),
3-Davacı tarafından, istinaf nedeniyle yatırılan 179,90 TL karar harcının davacıya İADESİNE,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle davacının yaptığı 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 1 adet e- tebligat ücreti 10,00 TL ve istinafa dosya gönderme ücreti 59,50 TL olmak üzere toplam 561,50 TL’nin davalıdan alınarak, davacıya VERİLMESİNE,
B)-1-Davalının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı tarafından peşin yatırılan 179,90 TL istinaf nispi karar harcının, 382,37 TL istinaf nispi karar harcından mahsubu ile, bakiye 202,47 TL istinaf nispi karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDEDİLMESİNE,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davalının yaptığı giderlerin kendi üzerine BIRAKILMASINA,
4-Kararın kesin olması nedeniyle, ilk derece mahkemesi tarafından, taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362/1-a. maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 25/12/2023

T.C.

İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

14. HUKUK DAİRESİ

E. 2020/636

K. 2020/1052

T. 9.10.2020

DAVA : Taraflar arasında görülen itirazın iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, ilamda yazılı nedenlerle davanın usulden reddine ilişkin verilen karara karşı, davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı borçludan olan alacağının tahsili için 02/05/2019 tarihinde Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takibe başlandığını, ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiğini, davalının süresinde icra takibine haksız ve yersiz olarak itirazda bulunarak takibi durdurduğunu, davalının müvekkiline olan borcunun faturaya dayanmakta olup, belge ile ispat olunduğunu belirterek davalının ödeme emrine haksız olarak yapmış olduğu itirazın iptaline ve icra takibinin devamına, kötü niyetli olarak itirazda bulunan borçlu aleyhine %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Dava dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilmeden dosya üzerinden karar verildiğinden, davalı tarafın cevabı yoktur.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince, dosya üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda; “…7155 Sayılı Kanunla 6102 Sayılı TTK’na 5/A maddesi eklenmiş ve anılan kanun hükmü ile ticari davalarda arabuluculuk dava şartı olarak kabul edilmiştir. 6102 Sayılı TTK’nun 5/A maddesine göre; ‘Bu Kanunun 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.’ Aynı yasa ile 6325 Sayılı kanuna eklenen 18/A maddesine göre ise ‘Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içerisinde mahkeye sunulması, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmezse dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması halinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilir.’ Somut olayda uyuşmazlık; itirazın iptali istemine olup, her iki tarafın tacir olması nedeniyle davanın TTK’nın 4. maddesi uyarınca ticari dava niteliğinde olduğu hususu açıktır. Yukarıda belirtildiği üzere ticari davalarda konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiştir. İşbu davada davacı tarafa arabuluculuk son tutanağı aslı veya arabulucu tarafından onaylı örneğini sunması için kesin süre verilmiş olup, yasal süresinde sunulmadığı” gerekçesiyle, davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle, HMK’nın 115/2. maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davadaki uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak Bakırköy Arabuluculuk Bürosunun … dosya numara ve .. arabuluculuk numarası ile arabuluculuk işlemlerinin tamamlandığı, 05.09.2019 tarihli tensip zaptının 3 numararı ara kararı uyarınca arabuluculuk son tutanağının aslı mahkemeye sunulduğunu ve sunulduğuna dair alındı belgesinin kalem personelince verildiğini, her ne kadar arabululuculuk son tutanağı dava dosyası arasına konulmuş olsa da dosya arasından çıkmış/çıkarılmış veya kaybolması sonucunda mahkemece son tutanak aslı sunulmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddedildiğini, davanın arabuluculuk son tutanağının verilen kesin süreye rağmen yasal süre içerisinde sunulmadığı yönündeki ilk derece mahkemesinin gerekçesinin yerinde olmadığını belirterek, ilk derece mahkemesinin usul ve yasaya aykırı kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE : Dava, hukuki niteliği itibariyle, ticari alım satımdan kaynaklanan itirazın iptali davasıdır. İlk derece mahkemesince, zorunlu arabuluculuğa ilişkin dava koşulunun gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Bu karara karşı davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, davacı tarafından ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle sınırlı olarak yapılmıştır. 6/12/2018 tarihli, 7155 Sayılı Kanun’un 20. maddesiyle TTK’ya eklenen 5/A maddesi uyarınca, “(1) Bu Kanunun 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A maddesi uyarınca, “(1) İlgili kanunlarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiş ise arabuluculuk sürecine aşağıdaki hükümler uygulanır. (2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.” TTK’nın 5/A maddesine göre, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Davanın konusu (müddeabih), dava dilekçesindeki talep sonucu, yani neticei talep esas alınarak belirlenir. Neticei talebin bir para alacağının tahsili veya tazminata ilişkin olduğu durumlarda, arabulucuya başvuru yapılmış olması dava şartıdır. İtirazın iptali davalarında davacı, bir para alacağının tahsilini amaçladığından, dava açılmadan önce, yukarıdaki yasal düzenlemeye göre arabulucuya başvurulmuş ve arabulucu tarafından onaylanmış anlaşmaya varılamadığına ilişkin tutanağın dava dilekçesine eklenmiş olması dava şartıdır.

Bu hukuki açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde; itirazın iptali davalarında arabulucuya başvurulmasının TTK’nın 5/A maddesi uyarınca dava şartı olduğuna dair ilk derece mahkemesinin değerlendirmesi isabetli ise de; davacının, iş bu davayı açmadan önce arabulucuya başvurduğu, arabulucunun katılımıyla düzenlenmiş olan anlaşmaya varılamadığına ilişkin 29.08.2019 tarihli tutanağın mevcut olduğu; dava dilekçesinde arabuluculuk son tutanağının düzenlendiğinden bahsedildiği, tutanağın UYAP sisteminden kolaylıkla görülebileceği, UYAP kayıtlarından temin edilebilecek bir belgenin asıl olarak kabulünün gerekeceği, bu nedenle mahkemece, arabuluculuk nihai tutanağının yasal süre içerisinde sunulmadığı gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmaktadır.

Açıklanan bu gerekçelerle, ilk derece mahkemesince dava şartlarına aykırı karar verildiği anlaşılmakla, HMK’nın 353/1.a.4. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;

1-HMK’nın 353/1.a.4. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi’nin istinafa konu kararının KALDIRILMASINA,

2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,

3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının ilk derece mahkemesince talep halinde iadesine,

4-Davacı tarafından istinaf kanun yolu aşamasında yapılan yargılama giderlerinin, esas hükümle İlk Derece Mahkemesi tarafından, yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,

5-Gerekçeli kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine dair; Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 09.10.2020

T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/100
KARAR NO : 2023/255

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ADANA 3. TÜKETİCİ MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/10/2022
NUMARASI : 2022/26 Esas 2022/478 Karar
DAVACI : MUSTAFA
VEKİLİ : Av. SELİM HARTAVİ
DAVALI :….. TÜKETİCİ FİNANSMAN A.Ş.
VEKİLİ : Av.
İHBAR OLUNAN : ………….OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ
VEKİLİ : Av.
DAVA TÜRÜ : Tüketicinin Açtığı Menfi Tespit
İstinaf Yoluna başvuran(lar)
DAVALI : …… TÜKETİCİ FİNANSMAN A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
VEKİLİ : Av.
TALEP KONUSU : Mahkeme Kararının Kaldırılması
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 24/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/01/2023

Adana 3. Tüketici Mahkemesi’nin 19/10/2022 tarih ve 2022/26 Esas 2022/478 Karar sayılı kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davalı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :

DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE :
Davalı banka ile dava dışı Ece D…’a 02/11/2015 tarihinde kullandırılan 76.686,87 TL bedelli T…… Finansman Tüketici Kredi Sözleşmesinde vekil olan Mustafa D. adi kefil olarak gösterildiğini, davalı tarafça söz konusu kredinin tahsil edilememesi üzerinde kredi borçlusu Ece D. ile adi kefil Mustafa D. hakkında Adana 1.İcra Müdürlüğünün 2018/7105 Esas sayılı takip dosyasıyla vekil eden hakkında icra takibi başlatıldığı, dava konusu tüketici kredi sözleşmesinde adi kefil olarak gösterilen Mustafa D….’nın okuma yazma bilmediğini, söz konusu kredi sözleşmesine bağlı kefalet sözleşmesinde ise “her nasılsa davalı finans kurumu çalışanlarının veya üçüncü şahıslara ait el yazısıyla “işbu kredi sözleşmesine 76.686,87 TL’ye kadar adi kefilim” şeklinde kayıt konulduğunu, kefalet sözleşmesinin geçirlilik koşullarından olan kefalet miktarının ve kefalet tarihinin kefilin el ürünü olması gerektiğini, sözleşmeye yazılan yazının banka personeli veya üçüncü şahıslar tarafından elle yazılmış olma ihtimalinin yüksek olduğunu, davalı tarafça hukuka aykırı olarak vekil aleyhine başlatılan icra takibinde borçlu olmadığının tespitine, ve alacaklı olmadığı halde icra takibi yapan davalı …….. Finansman A.ş’nın haksız ve kötü niyetli dava açması nedeniyle 2004 sayılı İİK M. 72 gereğince talep olunan alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatınına mahkum edilmesini, vekalet ücretinin ve yargılama giderinin davalı tarafa hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE:
Müvekkili banka ile borçlu arasında kredi sözleşmesi imzalandığını, davalını ilgili kredi sözleşmesi hükümlerine aykırı davranarak yükümlülüklerini yerine getirmediğini beyan etmekle, bu nedenle Adana 1. İcra Müdürlüğü’nün 2014/17383 E sayılı dosyası ile rehin takibi başlatıldığını, davacı tarafından okuma yazma bilmediğini iddia etmesi ile işbu kredi sözleşmesine kefil olmasına engel bir durum taşımadığını, davacının tam ehliyetli bir birey olduğunu, işbu sözleşmenin getirdiği sorumluluklarının farkında olduğunu, mahkemeyi yanıltmak ve salt alacakların alacağını geciktirmeye müteallik bu iddialara ilişkin davacı-borçlu herhangi bir delil sunmadığı, davacının iddiaları hiçbir maddi gerçeğe dayanmamakta olup, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
“Davanın KABULÜNE, davacının Adana 1. İcra Müdürlüğü ‘ nün 2018/7105 Esas sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine, davacının yasal şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine” şeklinde karar verildiği görülmüştür.
DAVALI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Her ne kadar davacı yan okuryazar olmadığından bahisle kefaletin geçersiz olduğunu öne sürmüşse de; davacının vekiline çıkarttığı ve dava dosyasına sunulan Adana 6. Noterliğinin 27/12/2016 Tarih 34940 Yevmiye nolu vekaletnamesinde, vekaletnamenin onaylama şeklinde düzenlendiği ve vekaletnamede davacının okuryazar olduğunun yazıldığı ve davacının imzasının da vekaletnamede yer aldığı açıkça görüldüğünü, dolayısıyla davacı yanın okuryazar olmadığı, sözleşme metninde yer alan el yazısı ve imzanın kendisine ait olmadığı iddiaları ile kefalet miktarı ve tarihinin banka personeli ya da üçüncü şahsılar tarafından yazılmış olma ihtimalinin olduğu yönündeki asılsız ithamlarının gerçek dışı olduğu sübuta erdiğini, davacı yanın gerçek dışı iddia ve ithamlarla borçtan kurtulmaya çalışarak bunun yanında bir de kötü niyet tazminatı ödemesini talep ettiğini, davacı yanın okuryazar olduğunun açıkça belli olmasına ve davayı borçtan kurtulmak için kötü niyetli olarak ikame etmiş olmasına rağmen davacının davasının yerel mahkemece “icra takibindeki asıl borçlu hakkında aciz belgesi alınmadığı” gerekçesi ile kabul edilmiş ve davacının borçlu olmadığına karar verildiğini, işbu kararın yasa ve usule açıkça aykırı olduğunu zira yargılamanın hiçbir safhasında davacı yan tarafından bu hususun öne sürülmediğini, bu durumun hem iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağına hem de taleple bağlılık ilkesine aykırılık teşkil ettiğini öne sürmüştür.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava, Tüketici kredicisinden kaynaklanan alacağın tahsili istemi ile davalı tarafından dava dışı asıl borçlu ile birlikte davacı kefil hakkında başlatılan icra takibinden dolayı menfi tespit istemine ilişkindir.
İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
6502 sayılı Yasa’nın 4/6. maddesinde “Tüketici işlemlerinde, tüketicinin edimlerine karşılık olarak alınan şahsi teminatlar, her ne isim altında olursa olsun adi kefalet sayılır.” düzenlemesi mevcuttur. Adi kefalette alacaklı, borçluya başvurmadıkça, kefili takip edemez (TBK m. 585/1).Bu hükümle yasa koyucu alacaklının asıl borçluya başvurmadan kefile başvurmamasını amaçlamıştır. Alacaklı asıl borçluya başvurup, alacağını tahsil edemediği takdirde kefile başvurup alacağının tahsilini isteyebilecektir.
Somut olayda; dava dışı asıl borçlu Ece D. a kefil olan davacı tarafça farklı hukuki nedenlere dayalı olarak açılan davada ilk derece mahkemesince davacı alacaklının öncelikle dava dışı asıl borçluya müracaat ederek borcunu tahsil etme yoluna gitmesi gerektiği, asıl borçlunun borç ödemekten aczi halinde kefile müracaat edilebileceği, davacı bankanın davalı kefilden henüz alacağını talep etme hakkının yasal olarak doğmadığı, kanunun emredici hükmü karşısında davacının menfi tespit davası açmasının hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olmaması ve ayrıca davacı banka tarafından istinaf başvurusunda öncelikle bu yönlü iddianın öne sürülmediği halde mahkemece savunmanın genişletilmesi şekliyle belirtilen yasa hükmüne dayalı olarak hüküm kurulduğu öne sürülmüş ise de emsal nitelikli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2020/5053-2021/3106 E-K ve Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 10/04/2017 tarih, 2017/4172 -4172 E-K kararlarında da açıkça belirtildiği üzere anılan yasal düzenlemenin emredici hüküm niteliğinde olup öne sürülmese dahi resen göz önünde bulundurulması gerektiği anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf istemleri yerinde görülmemiştir.
İlk derece mahkemesinin davanın kabulüne ilişkin vermiş olduğu kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından, davalının istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
1-Davalı vekilinin İstinaf Başvurusu’nun HMK 353/1-b-1 md.si gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken istinaf karar ve ilam harcı olan 4.535,99 TL nispi harçtan peşin alınan 1.147,59 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.388,40 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf aşamasında yapılan ve davacı gider avansından kullanılan 18,00 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, diğer yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın tebliği, harç vb. işlemlerin 6100 Sayılı HMK’nın 302/5 ve 359/4 md. uyarınca ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 24/01/2023

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARINA UL AŞMAK İÇİN

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
19. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1385
KARAR NO : 2022/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 10. İCRA HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 04/11/2020
NUMARASI : 2020/169 E.- 2020/469 K.
İCRA DOSYA NUMARASI : Ankara 12.İcra Müdürlüğü 2009/7058 E.

DAVACI (Borçlu) : H. İ.
DAVALI (Alacaklı) : T. …… BANKASI AA.Ş.
DAVANIN KONUSU : ŞİKAYET
KARAR TARİHİ : 14.10.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 08.11.2022

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararı aleyhine süresi içinde davalı alacaklı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş olmakla, HMK’nın 353.maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde işin gereği görüşülüp düşünüldü:

Şikayet borçlu vekili mahkemeye sunduğu şikayet dilekçesinde; kredi borcuna dayalı başlatılan ilamsız icra takibinde borçlu müvekkilince itiraz edilerek takibin durdurulduğunu, davalı tarafından Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/266 E.-2014/334 K. sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açıldığını, yapılan yargılama sonunda iptali istenilen Ankara 24.İcra Müdürlüğünün 2020/2185 E. sayılı dosyasının dayanağı olan ilam vekalet ücretinin doğduğunu, bu davalardan sonra borçlu müvekkili ile davalı alacaklının anlaşarak tüm borçlarını ödediğini, davalı bankanın tahsil etttiği miktar sonucunda müvekkilinin kendilerine hiçbir borcu kalmadığı yönünde alacaklı vekili Av…….’un 22.12.2017 tarihinde borçlunun bankaya tüm borçları ödediği belirtilerek bu nedenle hacizlerin kaldırılmasını ve dosyanın kapatılmasını talep ettiğini, tahsil harcı da ödenerek dosyanın alacaklı vekilinin talebi doğrultusunda kapatıldığını, oysa ki dosyanın kapatılma tarihinden yaklaşık 2 yıl sonra alacaklı tarafından kötüniyetli olarak itirazın iptali konulu davanın ferilerinin icraya konu edildiğini, yerleşmiş içtihatlara göre tarafları aynı olan ve aynı alacaktan kaynaklanan ilamlar için itiraza konu ilamsız takip dosyası üzerinden alacağın tahsili mümkün iken makul ve kabul edilebilir bir gerekçe olmaksızın ayrı bir takip başlatılmasının usul ekonomisine aykırılık teşkil etmesi sebebi ile ayrı takip yapılmaması gerektiğini, bu yöndeki uygulamanın süreklilik kazandığını, davalı alacaklının salt olarak mükerrer tahsilat yapma ve ek icra vekalet ücreti almak amacıyla kanuna ve usule aykırı olarak 24. İcra Müdürlüğünün 2020/2185 E. sayılı dosyası ile takibe başladığını, talep edilen alacak kalemlerinin Ankara 12. İcra Müdürlüğünün 2009/7058 E. sayılı dosyası üzerinden tahsili mümkün iken makul ve kabul edilebilir bir gerekçe olmaksızın kötü niyetli olarak yeni takip başlatılmasının 6100 sayılı HMK’nın 30.maddesinde düzenlenen usul ekonomisi ilkesine aykırılık teşkil ettiğini belirterek mükerrer takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı alacaklı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili bankanın borçlu ile yaptığı anlaşma neticesinde borç kapatılmış ise de bu dosyaya yapılan itiraz nedeniyle, Ankara 2. Ticaret Mahkemesinde açılan itirazın iptali davasında lehlerine hükmedilen dava vekalet ücretinin tahsilinin gerçekleşmediğini, vekil ile takip edilen davalarda karşı tarafa yükletilen dava vekalet ücretinin vekil eden adına ancak vekil hesabına ait olduğunu, bu durumda Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/266 E.- 2014/334 K. sayılı dosyasından hükmedilen vekalet ücretinin dosya borçlusu ile alacaklı banka arasında yapılan ibralaşmanın konusu olamayacağını, yargılama giderleri içinde yer alan, sorumlusu da davacı borçlu olan dava vekalet ücretinin bankanın borçluyla anlaşmasından sonra kapatılan dosyadan takibinin mümkün olmadığını, borçlunun uzun süre dava vekalet ücretini bankayla yaptığı anlaşmanın dışında ödeyeceğini söyleyerek takip yapılmasını engellediğini, alacağının banka ile yapılan ibralaşmanın içinde olduğunu söyleyerek borcu ödemeyeceğini açıklaması üzerine iptali istenen 10 yıllık zaman aşımına tabi alacağın tahsilini sağlamak için davacı borçlu aleyhine icra takibi başlatıldığını belirterek davanın reddi ile takibin devamını ve davacı borçlu aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; alacaklı T…… Bankası A.Ş. tarafından borçlular ……………..Ltd. Şti, H. İbrahim O, Nuran F. ve Nurettin F. hakkında ilamsız icra takibi başlatıldığı, borçlunun itirazı nedeniyle duran takibe yönelik alacaklı tarafından itirazın iptali davası açıldığı, 2012/266 E.- 2014/334 K. sayılı Ankara Asliye 2 Ticaret Mahkemesi tarafından kurulan ilamdaki vekalet ücretinin Ankara 24. İcra Müdürlüğünün 2020/2185 E.sayılı takip dosyasına konu edildiği, borçlu Halil İbrahim O. vekilinin müvekkilinin borcu ödediği ve alacaklının da borcun ödendiğine ilişkin dosyada beyanı bulunduğunu belirtmesi üzerine vekalet ücretinin tahsile konulamayacağının ileri sürüldüğü, itirazın iptaline ilişkin ilamın Ankara 12 İcra Müdürlüğünün 2009/7058 E.sayılı dosyasına sunulduğu, icra emrinin tebliğ edildiği, bu işlemlerden sonra borçlu tarafından yapılan ödeme nedeniyle alacaklı vekili tarafından dosyanın tahsil edildiğinden bahisle icra dosyasına talep açıldığı, alacaklı vekilinin dosyanın tahsil edildiğine ilişkin beyanı içerisinde itirazın iptali davasında verilen karardan kaynaklanan, borçlunun sorumluluğundaki borçlar ödenmemiş gibi yeni bir takip başlatılmasının usul ve yasaya uygun olmadığı yönündeki gerekçe ile “Şikayetin kabulüne Ankara 24 icra müdürlüğünün 2020/2185 sayılı dosyasında davacı borçlu adına girişilen takibin iptaline” karar verilmiştir.

Davalı alacaklı vekili istinaf dilekçesinde; cevap dilekçesindeki beyanlarını tekrarlamış, mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Uyuşmazlık; ilamlı icra takibinin iptali istemine ilişkin şikayet niteliğindedir.

Ankara 12. İcra müdürlüğünün 2009/7058 E.sayılı dosyasında Halk Bankası AŞ. tarafından borçlular aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığı, Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28.05.2014 tarh ve 2012/266 E- 2014/334 K. sayılı ilamında itirazın kısmen iptali ile takibin devamına ve davacı lehine icra inkar tazminatı ile 13.290,56 TL vekalet ücretine hükmedildiği, bu ilamın icra dosyasına sunulduğu ve 16.07.2014 tarihinde icra inkar tazminatı ve ilam vekalet ücreti ile işlemiş faizinin hesaplandığı, bu dosyaya alacaklı tarafından haricen tahsil beyanında bulunulduğu, şikayete konu Ankara 24. İcra müdürlüğünün 2020/2185 E. sayılı takip dosyasında da alacaklı tarafından borçlu aleyhine Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28.05.2014 tarih ve 2012/266E- 2014/334 K. sayılı itirazın kısmen iptali ilamında davacı lehine hükmedilen 13.290,56TL vekalet ücretinin ve faizinin tahsili amacıyla 18.02.2020 tarihinde ilamlı icra takibi başlatıldığı görülmüştür.

Dairemizce yapılan değerlendirmelere göre; itirazın iptali davası sonucunda verilen karar uyarınca ilamsız icra takibinin başlatıldığı dosya üzerinden takibe devam edilmesinin gerektiği, söz konusu alacaklar yönünden ayrıca ilamlı icra takibi başlatılmasının usul ekonomisi ilkesine aykırı olduğu, buna göre itirazın iptali ilamı doğrultusunda icra müdürlüğünce dosya alacağı hesaplanarak bu miktar üzerinden takibe devam edilmesi zorunlu olup, ayrıca borçluya icra emri düzenlenip gönderilemeyeceği, ancak ilamda ilk defa hüküm altına alınan yargılama gideri, vekalet ücreti ve tazminat alacaklarının aynı takipten tahsili isteniyorsa bunlar yönünden borçluya ayrı icra emri düzenlenerek tebliğ edilmesi gerektiği, bu kapsamda Ankara 12. İcra müdürlüğünün 2009/7058E. sayılı dosyasında itirazın iptali ilamında hükmedilen ilam vekalet ücreti için örnek 4-5 nolu icra emrinin düzenlendiği, bundan sonra alacaklının haricen tahsil beyanında bulunduğu, dolayısıyla şikayete konu takip dosyasında talep edilen ilam vekalet ücretinin haricen tahsil beyanı kapsamında ödenmiş olduğu, ayrı bir ilamlı icra takibi başlatılmasının usul ekonomisi ilkesine de aykırı olduğu, dosya kapsamı, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vaka ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık olmadığı ve hükümde kamu düzenine aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından davalı alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan sebeplerle;
Davalı alacaklı vekilinin Ankara 10.İcra Hukuk Mahkemesinin 04.11.2020 tarih ve 2020/169 E. -2020/469 K.sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan REDDİNE,

Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar harcının davalı alacaklıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
Yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına,
Dair, 6763 Sayılı Yasanın 4.maddesiyle Değişik İİK.’nın 364/1. maddesi gereğince KESİN olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 14.10.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan
33297
(e-imzalıdır )

Üye
38239
(e-imzalıdır )

Üye
119004
(e-imzalıdır* )

Katip
46721
(e-imzalıdır )

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/1746
KARAR NO : 2022/42

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/03/2021
NUMARASI : 2021/139 Esas, 2021/398 Karar
DAVACI : D. ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş

DAVALI : TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRKİYE ANONİM ORTAKLIĞI
VEKİLİ : Av. SELİM HARTAVİ
[16958-59361-38738] UETS
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 11/01/2022
YAZIM TARİHİ : 11/01/2022

Taraflar arasında görülen davada Şanlıurfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 29/03/2021 tarih ve 2021/139 Esas, 2021/398 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. Maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının Şanlıurfa 3. İcra Müdürlüğünün 2017/6112 Esas sayılı dosyasından borçlu Mehmet Velat K.’in müvekkil şirketteki hak ve alacaklarının haciz için alacaklı vekilinin 07.01.2019 tarihli haciz ihbarnamesi gönderildiğini, üç haciz ihbarnamesi yapıldığını ve hepsine müvekkili olduğu kurumca süresinde itiraz edildiğini beyanla, davalıya karşı icra dosyasında borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; zorunlu arabuluculuk şartı olmadan açılan davanın reddi gerektiğini, zaman aşımı itirazları olduğunu, davacı tarafça haciz ihbarnamesine karşı hiç bir itirazda bulunulmadığını, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece; “…Şanlıurfa 3. İcra Müdürlüğü’nün 2017/6112 esas sayılı takip dosyası üzerinden alacaklının talebi üzerine davacıya birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin gönderildiği, süresinde bu ihbarnamelere itiraz edilmemesi üzerine gönderilen üçüncü haciz ihbarnamesinin, davacıya 28/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği eldeki menfi tespit davasının, 27/07/2020 tarihinde açıldığı, İİK’nın 89-(3) maddesi uyarınca “..İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir…” hükmünün yer aldığı, belirtilen bu hükümde yer alan 15 günlük dava açma süresi hak düşürücü süre niteliğinde olup mahkemece resen gözetilmesi gerekir. Diğer yandan, davacı tarafından davanın süre geçmesi sebebiyle genel hükümlere göre açıldığı ileri sürülmüş ise de; İİK’nın 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası, takip borçlusunun takip alacaklısına karşı açacağı bir dava türü olup, somut olayda davacı takip borçlusu olmadığından, belirtilen kanun hükmünün uygulanması mümkün değildir. Diğer deyişle üçüncü kişinin, üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliği sonrası açacağı dava, İİK’nın 89-(3) maddesinde düzenlenen dava olup, bu davada yukarıda belirtildiği üzere (15) günlük hak düşürücü süreye tabidir.” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Karara karşı davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.

Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemece davalarının usulden reddedildiğini, eldeki davanın İcra ve İflas Yasası’nın 89. maddesi gereğince gönderilen haciz ihbarnameleri nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğunu, somut olayda, üçüncü haciz ihbarnamesi müvekkili olan davacı/ üçüncü kişiye tebliğ edilip, eldeki dava da 29/03/2021 günü açıldığına göre, yasal dava açma süresinin geçmediğini, diğer bir ifade ile davacı üçüncü kişinin İcra ve İflas Kanunu’nun 89/3 maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre içerisinde davasını açtığını, mahkemece ikinci haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi başlangıç kabul edilerek, davanın yasal hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle reddedilmesinin ve bu kararda direnilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin olası zararlarının önüne geçmek adına ve icra tehdidi altında ödemeye icbar edilmemesi için icra takibinin usul ve yasaya aykırı olarak açıldığını ve işlemlerin de buna bağlı olarak hukuka aykırı olduğu dikkate alınarak yerel mahkemenin kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
HMK’nın 353. maddesine göre inceleme yapıldığından duruşma açılmamıştır.

İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf edenin sıfatı, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.

Dava, 2004 Sayılı İcra İflas Kanununun 89/3 maddesi uyarınca, haciz ihbarnamelerine itiraz etmeyen üçüncü kişinin açmış olduğu menfi tespit davasıdır.

2004 sayılı İİK’nın 89/3. Maddesinde; “Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106 ncı maddede belirtilen süreler işlemez. Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur. Üçüncü şahıs açtığı bu davayı kaybederse, mahkemece, dava konusu şeyin yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere bir tazminata mahkûm edilir. Bu fıkraya göre açılacak menfi tespit davaları maktu harca tabidir. ” hükmü düzenlenmiştir. Buna göre ikinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsın onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması gerekmektedir. Dava dilekçesi ve talep sonucuna göre, iş bu dava İİK. 89/3. maddesi kapsamında açılmış bir menfi tespit davasıdır ve yasa maddesinde belirtilen on beş günlük dava açma süresi hak düşürücü süre mahiyetindedir.

Hak düşürücü süreler “itiraz” niteliğindedir ve itiraz bir hakkın doğumuna engel olan veya doğmuş bir hakkı ortadan kaldıran bir sonuç yarattığı için, borçlu bundan vazgeçemez ve hâkim tarafından doğrudan ve kendiliğinden göz önüne alınmak zorundadır.

Şanlıurfa 3. İcra Dairesi’nin 2017/6112 Esas sayılı takip dosyasında, davacı D…. Elektrik Dağıtım Anonim Şirketine 1. haciz ihbarnamesinin gönderildiği ve 13/10/2019 tarihinde tebliğ edildiği, iş bu ihbarnameye itiraz edilmediği, akabinde 2. haciz ihbarnamesi gönderildiği ve 08/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, iş bu ihbarnameye de süresinde itiraz edilmediği için 3. haciz ihbarnamesi gönderildiği ve 23/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, akabinde davacı tarafından süresinde 2. haciz ihbarnamesine itiraz edildiğinden bahisle Şanlıurfa 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/43 Esas sayılı dosyası ile şikayette bulunulduğu, Şanlıurfa 2. İcra Hukuk Mahkemesince 1. Ve 2. Haciz ihbarnamelerine itiraz edilmediği, üçüncü haciz ihbarnamesine karşı ise ancak menfi tespit davası açılabileceği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği, kararın istinaf ve temyiz incelemelerinden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Eldeki menfi tespit davası üçüncü haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi olan 23/12/2019 tarihinden sonraki onbeş günlük seri içinde açılmamış olup dava tarihi 27/07/2020’dir. Bu durumda, mahkemece davanın süresinde açılmamış olması nedeniyle reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan REDDİNE,
2-İstinaf isteminde bulunan davacı tarafından yatırılması gereken 80,70 TL istinaf karar harcının peşin alınan 426,00 TL’den mahsubu ile bakiye 345,30 TL harcın istek halinde davacıya iadesine ,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333. maddesi uyarınca artan gider avansının ilgili tarafa geri verilmesine,
5-HMK’nın 359/3 maddesi uyarınca kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
HMK’nın 353 ve 362/1-a bendi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 11/01/2022

Başkan
39633
e-imzalıdır.

Üye
119158
e-imzalıdır.

Üye
165975
e-imzalıdır.

Katip
149160
e-imzalıdır.

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17.HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2019/2334 E.
KARAR NO : 2021/1880 K.

TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/12/2018
NUMARASI : 2018/79 Esas, 2018/991 Karar
DAVACI : MAHMUT Y.
VEKİLİ : Av. SELİM HARTAVİ
DAVALILAR : 1-MEHMET ALİ A.
2 -FETHİ Y.
DAVALI : 3 -HACİ Ö.
DAVANIN KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı)
İSTİNAF KARARININ
TARİHİ : 07/12/2021
YAZIM TARİHİ : 07/12/2021
Şanlıurfa 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 18/12/2018 Tarih, 2018/79 Esas ve 2018/991 Karar sayılı kararı aleyhine davacı vekili istinaf başvurusunda bulunduğundan dosyanın yapılan incelemesi sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Şanlıurfa 1.İcra Müdürlüğünün 2016/7379 esas sayılı icra takip dosyası ile 10/11/2014 vade tarihli 44.000 TL bedelli, Şanlıurfa 1.İcra Müdürlüğünün 2016/7377 esas sayılı icra takip dosyası ile 01/03/2014 vade tarihli 47.500 TL bonoya bağlı alacağın tahsili amacıyla borçlu Hacı Ö. hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, davalının bonoya bağlı 91.500 TL bedelli alacağını bertaraf etmek amacıyla Mehmet Ali A. ile Fethi Y. isimli şahıslara kendi şahsi ilişkilerine kullanarak aralarında anlaşmak sureti ile Hacı Ö.adında bulunan 5 yıl süre ile satılamaz şerhi bulunan Şanlıurfa İli Merkez İlçesi Yenice Mahallesi 4522 ada 22 parsel sayılı taşınmazın cebri icra yoluyla satışını engellemek maksadıyla 14/05/2013 tanzim 05/01/2014 vade tarihli 100.000 TL’lik muvazaalı bono tanzim ederek bilahare bu bonoya dayalı olarak Mehmet Ali A. tarafından Hacı Ö. ile Fethi Y. aleyhine 29/01/2015 tarihinde Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı icra takibine geçildiğini, her zaman düzenlenmesi mümkün olan bononun varlığı tek başına alacağın mevcudiyetini göstermediğini, bonolara özgü seçimlilik unsurlarından biri de temel borç ilişkisinden kaynaklanan borcun dayandığı nedenin gösterilmesine yönelik bedel kaydı olduğunu, taraflar arasında alacak borç ilişkisine dayanmayan bono ile buna bağlı başlatılan icra takibinin muvazaalı olduğunu, muvazaalı icra takibinde taşınmazın değeri düşük belirlendiğini, kıymet takdirinde 64.078,00 TL değer biçildiğini, bu değerin piyasa şartlarına göre çok düşük olduğunu, ne varki tarafların kendi aralarında anlaşmalı olmaları nedeniyle düşük olarak belirlenen kıymet raporuna itirazlarının da bulunmadığını, gerçekte alacak borç ilişkisine dayanmayan 100.000 TL tutarındaki bono ile bu bonoya dayalı olarak Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı icra takip dosyasın muvazaalı olup 6098 sayılı TBK’nun 19.maddesi gereğince geçersiz olduğunu belirterek taraflar arasında gerçekte borç ilişkisine dayanmayan 14/05/2013 tanzim 05/01/2014 vade tarihli 100.000 TL’LİK muvazaalı bonoya dayalı Şanlıurfa 4.İcra Müdürlüğünün 2015/996 esas sayılı muvazaalı icra takibinin iptaline vekil edenin alacağını tahsili bakımından satış imkanı tanınmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Fethi Y. cevap dilekçesinde özetle; kendisi ile Hacı Ö.’ın hayvan pazarında hayvan alım satımı ile ilgili ortaklığının bulunduğunu, alım satımda Mehmet Ali A.’a borçlandıklarını, 100.000 TL senet düzenlediklerini, senet düzenlendikten bir süre sonra kendi hissesi üzerine düşen borcu ödediğini, elden alacaklıya borcunu ödediğini, ortağı olan Hacı Ö.’ın borcunu ödeyip ödemediğini, bilmediğini, çünkü Hacı Ö.’ın iflas ettiğini, ortaklıklarının bittiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Mehmet Ali A. vekili cevap dilekçesinde özetle: davacı tarafından sahip olması gereken davacı sıfatının bulunmadığını, davacı Mahmut Y. adına düzenlenmiş bonoların keşide tarihleri 24/06/2013 ve 11/11/2013 tarihleri olduğunu, müvekkilinin lehine düzenlenmiş bononun ise keşide tarihi 14/05/2013 ve vade tarihi 05/01/2014 olduğunu söz konusu her üç bononun da düzenlenme tarihlerine bakıldığında ilk düzenlenen bononun müvekkili Mehmet Ali A. adına düzenlenmiş olan bono olduğu aşikar olduğunu, ayrıca davacı adına düzenlenen bonoların vade tarihleri 2014 yılı olduğu halde 2016 yılında icra takipleri başlatıldığını, muvazaa iddiası yersiz ve mesnetsiz olduğunu belirterek haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.

İstinaf başvurusunda bulunan davacı vekili dilekçesinde özetle; mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, takip dosyasında bulunan bononun 14/05/2013 tanzim tarihli ve 05/01/2014 vade tarihli olarak gösterildiğini ancak 29/01/2015 tarihinde takibe konulduğunu, bononun takip tarihine kadar bekletilmesinin taraflar arasında alacak borç ilişkisinin bulunmadığının göstergesi olduğunu, bononun geçmişe etkili olacak şekilde düzenlendiğini, mahkemece alacaklı olarak gösterilen davalı Mehmet Ali A.ın ekonomik gücünün bulunmadığını, bu nedenlerle mahkemece verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

Dava, İİK’nın 277 ve devamı maddelerine göre açılmış tasarrufun iptali talebine ilişkindir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi gereğince, istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda;

İİK’nın 277 ve devamı maddelerine göre tasarrufun iptal edilebilmesi için, alacaklının borçluda gerçek bir alacağının bulunması, borcun iptali istenen tasarruf tarihinden önce doğmuş olması, kesinleşmiş bir icra takibinin bulunması ve borçlu hakkında kesin ya da geçici aciz belgesi alınmış olması gerekir. Bu ön koşulların varlığı halinde İİK’nın 278, 279 ve 280. maddelerindeki iptal şartlarının bulunup bulunmadığına bakılmalıdır.

Mahkemece, tasarruf tarihinin takibe konu bononun keşide tarihinden önce olması ve davalı Mehmet Ali A.’ın 100.000TL bedelli senet verebilecek ekonomik durumda olması nedeniyle ret kararı karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ve delil durumuna uygun düşmemektedir.

Tasarrufun iptali davasının görülebilmesi için borcun, iptali istenen tasarruftan önce doğmuş olması dava ön koşuludur ve mahkemece re’sen araştırılır. Somut olayda, takibe konu bononun tanzim tarihi 24/06/2013 olup, takibi akim bırakmak amacıyla tanzim olunduğu iddia olunan bononun tanzim tarihinin( 14/05/2013) takibe konu bononun tanziminden önce olması gerekçesiyle ret kararı verilmiştir. Bononun keşide tarihi itibarıyla iptali istenen tasarruftan sonra düzenlendiği anlaşılmakta ise de, bonoların her zaman geriye yönelik olarak tanzim edilebileceği gözetilerek 100.000TL bedelli bononun gerçekten tasarruftan sonra doğmuş bir borç ilişkisinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı, bonoda bedeli malen ahzolunmuştur yazılı olması nedeniyle hayvanların gerçekten teslim edilip edilmediği, davacı alacaklı ile davalı borçlu arasındaki alacak-borç ilişkisinin başladığı, yani borcun gerçek doğum tarihi tespit edilip, borcun tasarruftan önce doğmuş bulunması ön koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği saptanmalı, borcun tasarruftan önce doğduğu anlaşıldığında iptal koşullarının incelenmesine geçilmeli, borcun tasarruftan sonra doğduğunun tespiti halinde ise sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlarda eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru olmamıştır.

Öte yandan, HMK’nın 184.maddesi gereğince mahkeme, tahkikatın bitiminden sonra sözlü yargılama ve hüküm için tayin olunacak gün ve saatte mahkemede hazır bulunmalarını sağlamak amacıyla iki tarafı davet eder. Taraflara çıkarılacak davetiyede belirlenen gün ve saatte mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde yokluklarında hüküm verileceği hususu bildirilir (m186/1). Sözlü yargılamada mahkeme, tarafların son sözlerini sorar ve hükmünü verir (m186/2). Hakim, Türk Hukukunu re’sen uygular (m33). Mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun emredici düzenlemelerinin gereğini yerine getirmek zorundadır (HGK, 2013/802E.,, 2013/347K.).

Davacı vekili tarafından, 08/12/2018 tarihli son duruşmaya mazeret dilekçesi gönderilmiş olup, mahkemece mazeret hakkında olumlu olumsuz bir karar verilmeden yokluğunda davanın reddine karar verilmesi de hatalı olmuş ve bu hususlarda davacı vekilince yapılan istinaf itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla;

KARAR:

1- Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 18/12/2018 Tarih ve 2018/79 Esas, 2018/991 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a,6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE,
3-Davacıdan tahsil edilen istinaf karar harcının istek halinde iadesine,
4-İstinaf yargılama giderinin mahkemece yeniden verilecek kararda değerlendirilmesine,
5-Duruşma açılmadığından istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına dair,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak oybirliğiyle karar verildi. 07/12/2021

Başkan Üye Üye Katip
41133 35912 120723 255474

F.B.G

T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2018/1901
KARAR NO : 2020/28

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : UĞUR OCAK (40955)
ÜYE : ALİ CEYLAN (92565)
ÜYE : RAMAZAN EŞİYOK (151542)
KATİP : ABDULBASİT ARGA (154758)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 2. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/05/2018
NUMARASI : 2017/10 Esas – 2018/436 Karar

DAVACI : İBRAHİM K.
VEKİLİ : Av. SELİM HARTAVİ
DAVALI :P….. ENERJİ LTD ŞTİ
DAVANIN KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan)

TARAFLARIN İDDİA ve SAVUNMALARININ ÖZETİ:
İDDİA: Davacı vekili, müvekkilinin gerekçe gösterilmeden işten çıkarıldığını iddia ederek ihbar tazminatı, fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

SAVUNMA: Davalı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:

Davacı vekili, davalı tanıklarının dinlenilmesinden vazgeçilmesine muvafakatleri bulunmadığı, bu hususta kendilerine sorulmadığı, hizmet tespiti davası açmaya zorlanamayacakları, davacı tanıklarının da toplu çıkarıldıklarını beyan ettikleri, hizmet ilişkisi bulunduğu gerekçeleriyle yerel Mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE :

HMK’nun 355. maddesine göre istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları ile sınırlı ve istinaf talep edenin sıfatı da gözetilerek yapılmıştır.

HMK’nın 196. maddesinde delil gösteren tarafın karşı tarafın açık izni olmadıkça, o delile dayanmaktan vazgeçemeyeceği düzenlenmiştir. Davalı tanık dinletmekten vazgeçmiş ancak buna karşı davacının muvafakati sorulmamıştır. Muvafakat örtülü değil açık beyan alınmak suretiyle olabilir. Davalı tanıkları dinlenmeden taraflar arasındaki ilişki araştırılmadan karar verilmesi hatalıdır.

HMK 353/1-a-6 maddesinde “Mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması.” halinde dosyanın duruşma yapılmaksızın mahkemesine kesin olarak gönderileceği düzenlenmiştir. HMK 353/1-a-6 maddesine göre delillerin hiçbirinin toplanmaması iade nedeni iken delillerin hepsi toplanmış olsa bile gösterilen delillerin değerlendirilmemesi de iade nedenidir. Eksik inceleme ile karar verildiğinden HMK 353/1-a-6 maddesi gereği ilk derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak yeniden inceleme yapılmak üzere dosyasının mahal Mahkemesine iadesine karar verilmiştir.

HÜKÜM :

1.Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince ilk derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, iade nedenine göre davacının sair istinaf sebeplerinin incelenmesine yer olmadığına,

2.İstinaf Karar harcı bakımından davanın esası hakkında karar verilmediğinden alınan maktu istinaf harcının talebi halinde davacıya iadesine,

3.HMK’nın 333. Maddesi uyarınca kullanılmayıp kalan gider avansının olması durumunda taraflara iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile 08/01/2020 tarihinde KESİN olmak üzere karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİHİ : 07/02/2020

Uğur OCAK
Başkan
40955

Ali CEYLAN
Üye
92565

Ramazan EŞİYOK
Üye
151542

Abdulbasit ARGA
Katip
154758