KARŞILIKSIZ ÇEK -KEŞİDECİ VE KEŞİDECİ LEHİNE AVAL VEREN DIŞINDA CİRANTALARIN ÇEK TAZMİNATINDAN SORUMLU OLUP OLMAYACAĞI
T.C
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
2015/25395 E. , 2016/1845 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi …..tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Takip talebinde %10, 5 ve değişen oranlarda ticari faiz talep edilmiş olması nedeniyle ve alacağın niteliği dikkate alındığında ödeme emrinde oran yazılmamış ise de faiz talebinde değişen oranlardan ticari faiz oranının anlaşılacağı tabii olup, sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine başlandığı, örnek 10 numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun yasal sürede icra mahkemesine yaptığı başvuruda, sair şikayet nedenleri ile birlikte takip dayanağı çekin cirantası olduğunu ve çek tazminatından sorumlu olmadığı, örnek 10 ödeme emrinde takip tarihinden sonra işleyecek faiz oranının gösterilmediğini belirterek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece, istemin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
6102 Sayılı TTK’nun 783/3. maddesine göre; “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin %10’unu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder”. Çeki keşide eden kimsenin, bu çekin karşılığı olan miktarı, ibraz süresi içerisinde muhatap banka nezdinde bulundurması zorunludur. 6102 sayılı TTK.nun 818/1.maddesinin (g) bendi göndermesi ile çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanunun 702/1.maddesi gereğince aval veren kişi, kimin için taahhüt altına girmişse aynen onun gibi sorumlu olur. Bu itibarla keşideci ve keşideci lehine aval veren dışında cirantaların çek tazminatından sorumlu olmayacakları açıktır.
Somut olayda, takip dayanağı çekin keşidecisinin….olup, itiraz eden borçlu …’nun ise ciranta olduğu görülmüştür. Bu nedenle yukarıda belirtilen yasal düzenleme uyarınca itiraz eden ciranta borçlunun çek tazminatından sorumlu değildir.
O halde mahkemece, çek tazminatına yönelik itirazın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.