HASTA HAKLARI VE YENİ TÜRK CEZA KANUNU

TCK

TCK

Suç işlediği sırada akıl hastası olan kişilere ceza verilmez ve şifa buluncaya kadar muhafaza ve tedavi altına alınırlar.

Ağır hapis cezasını gerektiren suçlarda gözetim süresi ————————–à

En az 1 yıl hapis

Suç işlediği sırada akıl hastası olduğu tespit edilen kimseler, yüksek güvenlikli sağlık kurumlarında koruma ve tedavi altına alınırlar.

Akıl hastasının toplum açısın­dan tehlikeliliği ortadan kalkmadıkça veya önemli ölçüde azalmadıkça, güvenlik tedbiri uygulamasına devam edilir.

Kusur yeteneği tam olarak kalkmamış olmakla birlikte, hastalığı yüzünden davranışlarını yönlendirme yeteneği azalmış olan kişinin hapis cezası, akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirine çevrilebilir.

Suç işleyen alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde bağım­lısı kişiler, bu hastalıklarından kurtuluncaya kadar, güvenlik tedbiri olarak, alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlılarına özgü sağlık kuruluşunda tedavi altına alınır.

* Sağlık kurumlarında geçen süreler cezaevinde geçmiş sayılır.

(Resmi görevi veya sıfatı ya da meslek ve sanatı gereği ifşasında zarar görülen bir sırra vakıf olup ta meşru bir sebebe dayalı olmaksızın ifşa etmek)

Gizliliğin görüntü veya ses kaydı yoluyla ihlali ———————————————à

Özel hayata ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek ——————————————-à

Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi —–à

Genel ağırlatıcı sebepler (137):

a. Memurun yetkisini kötüye kullanması ile

b. Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanarak

En az 1 yıl hapis

1 – 3 yıl hapis

1 / 2 artırım

Devlete bir zarar verilirse —————-à

6 ay – 3 yıl hapis

(Kamu adına kovuşturmayı gerektiren bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenen memurun yetkili makamlara bildirimde ihmali veya gecikmesi)

+ süreli/süresiz görev mahrumiyeti

* Hizmeti aksatmayacak biçimde ve sendikal amaçlı iş bırakma halinde cezada indirim yapılabileceği gibi, hiç ceza verilmeyebilir.

* Evlenmeye engel olmayan akıl hastalığı raporunun gerçeğe aykırı olması, görevi ihmal veya kötüye kullanma sayılabilir.

Hafifletici sebepler varsa —————–à

6 ay – 1 yıl hapis

* Görevini yapması için kendisine veya bir başkasına çıkar sağlayan memura da aynı ceza verilir.

Bir kamu görevlisinin, insan onuru ile bağdaşmaz şekilde bir kimsenin bedenen veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama ve irade yeteneğinin etkilenmesine veya aşağılanmasına neden olması

(Bir rütbe veya kamu görevinin veya mesleğin resmi elbisesini yetkisi olmaksızın alenen ve başkalarını yanıltacak şekilde giyme veya hakkı olmayan nişan veya madalyaları takma)

Ağırlatıcı neden:

(Elbisenin sağlayacağı kolaylık ve olanaklardan yararlanarak bir suç işlenirse)>

1 / 3 artırım

(Bulaşıcı hastalığa yakalanmış veya bu hastalıktan ölmüş kimsenin bulunduğu yerin karantina altına alınmasına dair yetkili makamlarca alınan tedbirlere uymama)

Ruhsatla yürütülen meslek mensupları için>

Ceza 1/3 artırılır

Ruhsatla yürütülen meslek mensupları içinà

1 / 3 artırım

(Sağlık için tehlikeli maddeleri çocuklara, akıl hastalarına veya uçucu madde kullananlara verme veya tüketimine sunma)

Şikâyet üzerine ——————————–à

Fiilin bir organ veya cisim sokulması suretiyle işlenmesi halinde ——————à

Organ veya cisim sokulması yoluyla eşe yönelik cinsel saldırı, eşin şikayeti üzerine cezalandırılır.

Cezayı ağırlaştıran nedenler—————–à

(Beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda olanlara karşı ya da memuriyet veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuzdan yararlanarak ya da birlikte suçun işlenmesi)

Cinsel saldırı nedeniyle mağdurun ruh veya beden sağlığı bozulursa ———————à

Cinsel saldırı sonucu mağdurun bit-kisel hayata girmesi veya ölmesi —————–à

2 – 7 yıl hapis

7 – 12 yıl hapis

1 / 2 artırım

En az 10 yıl hapis

Ağırlaştırılmış müebbet hapis

Ağırlatıcı neden ——————————-à

(Hiyerarşi veya hizmet ilişkisinden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılarak ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanarak cinsel taciz)

Cinsel taciz nedeniyle mağdur işini kaybetmiş ise ———————————-à

1 / 2 artırım

En az 1 yıl hapis

(Zehirleyerek,  canavarca bir hisle, işkence ederek, yakarak, boğarak veya memuru görevi nedeniyle öldürme)

(Tasarlayarak, canavarca bir hisle, işkence ederek, gebe kadın, çocuk veya kendini savunamayacak durumdaki kişilerin ya da memurun görevi nedeniyle öldürülmesi)

84/2

Ölümsüz intihara yardım (İntihara teşvik, teyid ve azmettirme) ————————-à

* Eyleminin sonuçlarını kestiremeyen kişileri intihara sevk edenler ile cebir ve tehditle intihara mecbur edenler kasten adam öldürmüş sayılırlar.

2 – 5 yıl hapis

Eğer, birkaç kişi ölmüşse veya ölümle birlikte yaralananlar da olmuşsa ——–à

4 – 10 yıl hapis

Eğer, birkaç kişi ölmüşse veya ölüm ile birlikte yaralananlar da varsa —————à

+ 3 – 15 yıl hapis

(Öldürme kastı olmaksızın; cismen eza, sıhhat ihlali veya akli melekelerde teşevvüş)

– 2 – 5 yıl hapis

– 5 – 10 yıl ağır hapis

(Kasten başkasına acı verme, sağlık ve algılama yeteneğini bozma)

2 – 5 yıl hapis

(Cismen eza, sıhhat ihlali veya akli melekelerde teşevvüş)

(Acı verme, sağlık ve algılama yeteneğini bozma)

* Çocuklar üzerinde hiçbir şekilde bilimsel amaçlı deney yapılamaz.

Hukuka uygunluk şartları:

1. Yetkili kurul veya merciden izin

2. İnsan dışı deney ortamında veya hayvanlar üzerinde yeterli deneme

3. İnsan dışı deney sonuçlarının, insan üzerinde de deney yapılmasını gerekli kılması

4. İnsan sağlığı üzerinde kalıcı ve öngörülebilir bir etki bırakmaması

5. İnsan onuru ile bağdaşmayacak acı verici yöntemler kullanılmaması

6. Deney amacının, içerdiği riskten daha önemli olması

7. Deney hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı yazılı rıza alınması ve bir menfaat temini olmaması

Mağdurun gebe bir kadın, bir çocuk ya da beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan bir kişi olması halinde ———————————à

İşkencenin cinsel taciz yoluyla işlenmesi halinde —————————————–à

8 – 15 yıl hapis

10 – 15 yıl hapis

1. İşkence fiili mağdurun;

a) Duyu veya organlarından birinin sürekli işlev zayıflamasına

b) Konuşmasında sürekli zorluğa,

c) Yüzünde sabit ize,

d) Yaşam tehlikesine,

e) gebe kadının erken doğumuna,

neden olmuşsa ——————————–à

2. İşkence fiili, mağdurun;

a) Şifasız bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyu veya organlarından birinin sürekli işlev kaybına,

c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneğinin kaybına,

d) Yüzünün sürekli değişikliğine,

e) gebe kadının çocuğunun düşmesine,

neden olmuşsa ——————————–à

3. İşkence fiili, vücutta kemik kırılmasına neden olması halinde ————————à

4. İşkence sonucu ölüm meydana gelmişse>

Cezada ½ artış

Cezada bir kat artış

8 – 15 yıl hapis

Ağırlaştırılmış müebbet hapis

Rızaya dayalı olsa bile, tıbbi neden bulunmaksızın, gebelik süresi 10 haftadan fazla bir kadının çocuğunu düşürtme ———————————–à

Kadın ölürse ——————————-à

2 – 5 yıl hapis

15 – 20 yıl hapis

Rıza dışı çocuk düşürme kadının ruh ve beden sağlığına zarar verirse —————à

Kadın ölürse ———————————–à

Rızaya dayalı olsa bile, tıbbi zorunluluk bulunmaksızın, gebelik süresi 10 haftadan fazla bir kadının çocuğunu düşürtme ——à

Gebelik süresi 10 haftadan fazla bir kadının rızası ile çocuğunu düşür-türken kadına bir zarar verilirse ———————————-à

Kadın ölürse ———————————–à

Gebelik süresi 10 haftayı doldurma-mış bir kadının rızası ile çocuğunu düşürten kimsenin yetkisiz olması ———————à

* Kadının mağduru olduğu bir suç nedeniyle gebe kalması halinde, 20 haftadan fazla olmayan gebeliğe kadının rızası ile son verme suç değildir.

6 – 12 yıl hapis

15 – 20 yıl hapis

— 2 – 4 yıl hapis

3 – 6 yıl hapis

4 – 8 yıl hapis

2 – 4 yıl hapis

— 1 yıla kadar hapis

Rızaya dayalı kısırlaştırmanın yetkisiz kişilerce yapılması ———————-à

Şeref ve namusu kurtarmak için yapılan kısırlaştırma —————————–à

1 – 3 yıl hapis

½ – 2/3 indirim

Bir erkek veya kadının rıza dışı kısırlaştırılması ———————————à

Rızaya dayalı kısırlaştırmanın yetkisiz kişilerce yapılması —————————-à

— 3 – 6 ay hapis

1 – 3 yıl hapis

(15 yaşından küçük veya büyük olmakla birlikte fiilin anlam ve sonuçlarını algılayamayacaklar ile bunların dışında kalıp cebir, tehdit, hile ve benzeri bir yol ile çocuklara yönelik her türlü cinsel davranış)

Fiilin bir organ veya cisim sokulması suretiyle işlenmesi halinde ——————à

Cezayı ağırlaştıran nedenler —————-à

1. Cinsel istismarın sağlık çalışanlarınca ya da hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılarak yapılması

2. 15 yaşından küçük veya büyük olmakla birlikte fiilin anlam ve sonuçlarını algılayamayacaklara karşı cebir veya tehdit kullanılarak cinsel istismar yapılması

Cinsel istismar nedeniyle çocuğun ruh veya beden sağlığı bozulursa ———————-à

Cinsel istismar sonucu çocuğun bitkisel hayata girmesi veya ölmesi —————–à

8 – 15 yıl hapis

1 / 2 artırım

En az 15 yıl hapis

Ağırlaşt. Müebb. hapis

(Yaşı, hastalığı, yaralanması veya bir başka nedenle kendini idare edemeyecek kimseye şartların elverdiği ölçüde yardım etmemek ya da durumu yetkili mercilere bildirmemek)

Mağdur bu nedenle ölürse ——————à

1 – 3 yıl hapis

Yetkili kamu makamlarına verilen dilekçenin hukuki bir neden olmaksızın kabul edilmemesi ————————————à

6 aya kadar hapis

Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım yaparak;

a) Bir hizmetin icrasını veya hizmetten yararlanılmasını engelleme,

b) Kamuya arz edilmiş bir hizmeti yapmama

(Hekim, cerrah, ebe ve sair sağlık çalışanlarının, şahıslar aleyhinde işlenmiş bir suç işlendiğini fark ettiklerinde, gerekli tıbbi müdahale ve yardımı yaptıktan sonra durumu adliye veya zabıtaya bildirmemesi veya bildirmekte gecikmesi)

Hastanın kovuşturmasını gerektiren bir suçun ihbarı yapılmaz.

(Görevini yaptığı sırada bir suçun işlendiği yönünde bir belirti ile karşılaşan memurun bunu yetkili makamlara bildirmemesi ya da bildirimde gecikmesi)

Sırf huzur ve sükûnunu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla telefon etme, gürültü yapma ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunma

(Sağlığını bozmak amacıyla bir başkasını radyasyona tabi tutmak)

Suçun belirsiz sayıda kişilere karşı işlenmesi halinde —————————————–à

Başkasının hayatı, sağlığı veya malvarlığına önemli ölçüde zarar vermeye elverişli biçimde radyasyon yayma veya atom çekirdeklerinin parçalanması sürecine etki à

Radyasyon yayılmasına veya atom çekirdeklerinin parçalanması sürecine, bir laboratuar veya tesisin işletilmesi sırasında gerekli dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılıkla neden olan kişi, başkasının hayatı, sağlığı veya malvarlığına önemli ölçüde zarar vermeye elverişli bu fiili nedeniyle—à

En az 5 yıl hapis

2 – 5 yıl hapis

6 ay – 3 yıl hapis

(Akıl hastası üzerindeki bakım ve gözetim yükümlülüğünü, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olabilecek şekilde ihmal etmek)

(Yasal yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde gürültüye neden olma)

(Bulaşıcı hastalıklarla mücadele amacıyla yapılan genital muayene hariç olarak, yetkili hâkim ve savcı kararı olmaksızın, genital muayene yapma ve muayeneye gönderme)